Kabul etmeliyiz ki hepimiz ya da ekseriyetimiz karar alma esnasında düz mantık düşünme sistemine de başvurur. Düz mantık düşünmek bazı hallerde doğru çözümü, isabetli çözümü önümüze koysa da çoğunlukla yanıltıcıdır. Problemin çözümü için odaklandığımızda sadece problemin ne olduğunu tespitle kalmayıp etkileşimlerini, sebep ve gerekçelerini de içeren geniş açıdan bakma sorumluluk ve akılcı düşünme mecburiyetimiz vardır. Olur ya, aldığımız eğitim, öğretim ve etkilendiğimiz birkaç konu mankeni, yaşadığımız coğrafya, çevremizde ki insanların karakterleri, duruşları ki her biri kendi karakterimizin üzerine oluşturduğumuz kişiliğimiz ve doğrularımızın oluşumunda etkilidir.
..
Yıllar önce kendi mesleğimle ilgili (Satış ve Pazarlama) bir Liderlik seminerine katılmıştım.
Semineri veren öğretim üyesi şöyle bir soru sormuştu katılımcılara:
"Siz bir makinistsiniz ve hızla giderken, kullandığınız trenin ana yolu üzerinde, biraz ileride, 5 adam durduğunu görüyorsunuz. Soruna acil çare düşünürken aniden tali yoldaki rayların üzerinde ise 1 adam görüyorsunuz. Ne yaparsınız?"
Katılımcıların hepsi, ben dâhil: "Derhal makas değiştiririm, böylece 5 adam ezeceğime 1 adam ezerim" dedik.
Hoca: "Bu cevap yanlış!" dedi.
Ve ardından ekledi: "Trenin geçeceği kesin olan anayolda durmanın cezasını neden hiçbir sucu olmayan, tali yolda duran 1 adama ödetiyorsunuz? Gerçek Lider, böyle bir durumda yolunu değiştirmez, suçsuzu değil suçluları ezer geçer!"
Bu olaydan şu dersi çıkardım:
Lider olursam 5 suçluyu kurtarmak için 1 suçsuzu harcamayacaktım.
..
Karar almak ve aldığımız kararları kendi hayatlarımıza monte etmek, alakalı durumlara has uygulamaya geçirmek de düz mantık bir öngörüdür, doğru dahi kabul edilebilir. Yaşadığımız hayat ve müdahili olduğumuz olaylar silsilesi vardır ki ekseriyetle öngörebilmek, öncesinde tahmin yürütüp senaryosunu kurabilmekten uzak ve farklı farklıdır. Hayır, kurgu metin için yorum yapmayacağım, birlikte ne karar alırdım diye düşünelim. “Ehven-i şer, en az zarar ya da kayıpla olaydan sıyrılmak mı, doğru, insani, etik, adaletli olanı yapmak mı?
Mir Murat Demir
Yorum Yazın