Günler, haftalar, aylar, anlam yüklenerek farkındalık oluşturmak manasıyla hayatımızda yer alan döngüler. 8 Mart Dünya Kadınlar günü için “Emekçi” diye bir ek yapılmış, dikkatimi çekti. Cinsiyet ve yaş, statü ayırımı yapmaksızın yaşamanın da emekle eşdeğer olduğunu, yaşamak için emek sarf etmek gerektiğini vurgulamak adına doğru. Kadınlar, kadınlarımız, annemiz, eşimiz, sevgilimiz, kızımız, kardeşimiz, hayatı tüm ayrıntıları ile paylaştığımız yaşam eşlikçimiz. Farkında olup farkına varmak adına, önemli ve değerli buluna söz ya da söz dizeminin altını çizmek gibi, dikkate mazur olması için fosforlu kalemle üzerini çizmek gibi. Dünya da kadın olma ve Türkiye, ülkemiz de kadın olma, menfi ve müspet yanları, ne yazıp neler anlatayım, neredeyse her gün kıyımlarla, kısıtlanma ve yok edişe dair canice yaklaşımlarla gözümüze sokulmaktadır. Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün kadınlarımıza dair hakların eşitlenmesi adına tüm devrimleri dünyamızda ki ilklerden olsa dahi 21.yy ilk çeyreğinde kadın cinayetlerinde zirvedeyiz. Cumhuriyet rejimi ile kadınlarımız birçok dalda kendilerini gösterip başarıları ile mucitlik ve öncülükleri, liderlikleri ile kendilerini gösterseler de ezber ve cehaletin sarıp sarmaladığı ciddi bir nüfusumuz var ki, kadınlarımız yaşıyor olmayı başarı saymakta.
Kadınlar günü başlığında yazılı ve görsel medya da az daha fazla ön plana çıkarılıp, yapılan kıyımları gözümüze sokuyorlar, anlamamız için çabalıyorlar da, ne üzücüdür ki başarılı olamıyoruz. İnsan gibi yaşamayı, kadın, erkek cinsiyet farklılığı dışında insan olma seviyemizle, adam olmaya dair çaba ve mücadelemizle hayata müdahil olup yaşayamıyoruz.
2022 Yılı ocak ayı raporu, sadece bir ay için kayıtlara geçen, bilinen rakamlar dahi çok acı ve ürkütücü. Ocak Ayında 26 Kadın Cinayeti, 28 Şüpheli Kadın Ölümü var. Kadınlar günü ile kadın cinayetlerini yazmak dile getirmek ne derece doğru, muamma. Kadınlarımıza karşı böylesi baskı, eziyet, öldürmeler olmazsa elbette başarı ve öncülüklerini daha bir fazla işleyip dile getireceğiz, kadınlarımızın ortak beyanı, öldürmeyin yeter. Ölüm ve ötekileştirme baskısına rağmen sinmeden, korkmadan, mücadelesini an olsun bırakmadan devam ettiren kadınlarımız varlar ve hep olacaklar. Kadınlarımız biliyorlar ki, bu baskı ve ötekileştirme hareketini yine kendi bilinçli yapılanmaları, birlikte ve azimle çaba göstermeleri sonucu yok edip daha güzel, mutlu, eşitlikçi yaşamı var edeceklerdir. Kadınlar günü ile alakalı yazı yazarken kadın cinayetlerini görmezden gelemezdim. Bilgi, veri toplama maksadıyla yazılı ve dijital medyayı karıştırırken bir tablo çıktı önüme, ne çok yaralayıcı, ne büyük ürküntü! Kadın cinayetlerinin olduğu iller öylesine çokmuş ki, cinayetin olduğu illeri değil olmadığı az sayıda ki illerimizi sıralamışlar. Biliyoruz ve farkındayız, son yıllarda ki kadın cinayetleri salgın hastalık ölümlerini görmezden gelirsek terör denilen lanetten daha fazla.
Tamamıyla karamsar ve kötümser olmaktan sıyrılıp tüm negatif etkilenmelere rağmen bilim, sanat, kültür, spor dünyasından başarı ve zaferleriyle isimlerini ön plana çıkaran kadınlarımızı da sıralayalım;
*Yasemin Sakallıoğlu- Sosyal medyada yaptığı, "Doğru koca tarifi"nin ardından fenomen olan başarılı oyuncu, Harbiye Açık Hava sahnesinde gösteri yapan ilk kadın komedyen oldu.
*Dr. Özlem Türeci Pfizer-BioNTech COVID-19 aşısını geliştirdi.
*A Milli Kadın Voleybol Takımı bu yıl birçok başarıya imza attı. İşte Türkiye'yi gururlandıran başarılar;
-Milletler Ligi'nde bronz madalya
-Tokyo Olimpiyat Oyunları'nda beşincilik
-Avrupa Şampiyonası'nda bronz madalya sahibi oldu.
*Busenaz Sürmeneli- Milli boksör, Tokyo Olimpiyat Oyunları'nda 69 kiloda altın madalya kazanarak Olimpiyat Şampiyonu oldu.
*Büşra Işıldar- Milli sporcu Gençler Dünya Boks Şampiyonası'nda altın madalya kazandı.
*Milli yüzücü Viktoria Zeynep Güneş, Avrupa Kısa Kulvar Yüzme Şampiyonası'nda 400 metre bireysel karışık kategorisinde altın madalya kazanarak Türkiye'ye büyüklerdeki ilk Avrupa şampiyonluğunu getirdi.
*Elif İldem, Tokyo Paralimpik Oyunları'nda kadınlar 100 metre serbest stil S1 kategorisinde 21 yıllık paralimpik rekorunu kırdı.
*Tokyo Paralimpik Oyunları yüzmede kadınlar 50 metre sırtüstü S5 kategorisinde Sevilay Öztürk, bronz madalya alarak Türkiye'ye bu branşta tarihinin ilk madalyasını kazandırdı.
*Milli karateci Serap Özçelik Arapoğlu, 55. Avrupa Karate Şampiyonası'nda altın madalya kazandı. Türkiye'yi Tokyo Olimpiyatları'nda temsil edecek olan milli sporcu, Avrupa şampiyonalarında kariyerindeki 5. altın madalyasını elde etti.
*Meryem Betül Çavdar, 9.Dünya Paratekvando Şampiyonası'nda birinci olarak altın madalya kazandı. Genç sporcu Tokyo 2020 Paralimpik Oyunları'nda da gümüş madalya aldı.
*2020 Tokyo Olimpiyat Oyunları'nın 14. gününde kadınlar kumite 61 kiloda Merve Çoban, milli madalya kazandı.
*Milli tekvandocu Hatice Kübra İlgün, 2020 Tokyo Olimpiyat Oyunları'nda bronz madalya kazandı.
*Milli güreşçi Yasemin Adar, 2020 Tokyo Olimpiyat Oyunları'ndaki bronz madalya mücadelesinde Kırgız Aiperi Medet Kyzy'i yenerek, kadınlarda Türkiye'ye güreşte ilk madalyayı getiren sporcu olarak tarihe geçti.
*2020 Tokyo Paralimpik Oyunları'nda kadınlar halter 55 kiloda Besra Duman, bronz madalya kazandı.
*2020 Tokyo Paralimpik Oyunları'nda Golbol Kadın Milli Takımı, finalde ABD'yi 9-2 yenerek altın madalya kazandı.
*2020 Tokyo Paralimpik Oyunları'nda atıcılıkta kadınlar 10 metre havalı tabanca P2 sınıfında Ayşegül Pehlivanlar, gümüş madalya kazandı.
*2020 Tokyo Paralimpik Oyunları masa tenisi tek kadınlarda (Sınıf 7) Kübra Korkut, yarı finalde Hollandalı Kelly Van Zon'a yenilerek bronz madalya kazandı.
*2020 Tokyo Paralimpik Oyunları'nda milli okçular Öznur Cüre ve Bülent Korkmaz, makaralı yay karışık takım açık kategorisinde gümüş madalya aldı.
*Burçin Mutlu Pakdil University of Chiago'da Astrofizik alanında kendini gösteren Burçin Mutlu Pakdil, Türk gök bilimcidir. 'Burçin'in Galaksisi' olarak daha çok anımsadığımız Burçin Mutlu Pakdil, yaptığı çalışmalarla birçok ödülün sahibi oldu. Lise eğitimini Beşiktaş Atatürk Anadolu Lisesinde tamamladıktan sonra Bilkent Üniversitesi Fizik bölümünden mezun oldu. Geçtiğimiz günlerde Teksas'taki Dallas NorthPark Center'da 10 önemli bilim kadınının heykelinin arasında Burçin Mutlu Pakdil'in de heykeli yer aldı.
*Yeşim Büyükmeriç Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümünde Profesör olarak görev yapan Yeşim Büyükmeriç, Jeoloji ve Paleontoloji alanlarında araştırmaları bulunan bilim kadınıdır. Lisans eğitimini Ankara Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği olarak bitirdikten sonra yüksek lisans ve doktora eğitimlerini de yine Ankara Üniversitesi'nde tamamladı
*Ahu Gümrah Dumanlı-Parry Manchester Üniversitesi'nde (The University of Manchester) biyomimetik sistemler üzerine çalışmalarda bulunuyor. Bilim kadınları arasında yerini alan Ahu Gümrah yaptığı çalışmalar ile kazandığı 1 milyon Pound'luk araştırma fonu ile farklı alanlarda kullanılabilecek malzemeler üretmeyi hedefliyor. Ahu Gümrah ODTÜ'de mastır yaptıktan sonra Sabancı Üniversitesi'nde de Felsefe alanında doktora yaptı.
*Merve Kurt Orta Doğu Teknik Üniversitesi'nde Deniz Biyolojisi üzerine çalışmalarını sürdüren Merve Kurt bu çalışmalar sayesinde bilim kadınları arasında kendini gösterdi. Lisans eğitimini Marmara Üniversitesi'nde tamamladıktan sonra ODTÜ'de Deniz Biyolojisi ve Balıkçılık üzerine doktora yaptı.
*Yeşeren Saylan Şu an Hacettepe Üniversitesi'nde Biyokimya üzerine çalışmalar yürütüyor. Yaptığı çalışmalar ile de bilim kadınları arasında yerini aldı. Lisans eğitimini, Hacettepe Üniversitesi Kimya üzerine tamamlayan Yeşeren Saylan, yüksek lisans ve doktorasını da Hacettepe de aynı bölüm ile tamamladı.
*Hazal Gezmiş Oxford Üniversitesi'nde (University of Oxford) Kalp- Damar Doku Mühendisliği üzerine çalışmalarını sürdüren Hazal Gezmiş, başarılı bilim kadınlarından biri. Lisana eğitimini İstanbul Üniversitesi, Moleküler Biyoloji ve Genetik üzerine tamamlayan Hazal Gezmiş, Yeditepe Üniversitesi'nde mastır yaptı. Şu anda Oxford Ünviersitesi'nde Felsefe alanında Doktorasını tamamlıyor.
*Ezgi Zeynep Çimen Hacettepe Üniversitesi, Psikoloji bölümünden mezun olan Ezgi Zeynep Çimen Yaşam Derneği'nde travma üzerine çalışmalarını sürdürüyor. Klinik Psikoloji yüksek lisansını da tamamlamak üzere bulunan Ezgi Zeynep Çimen, başarılı bir bilim kadını.
*Çağla Gül Şenkardeş Bahçeşehir Üniversitesi'nde Doktor unvanına sahip bir öğretim görevlisi. Toplumsal cinsiyet eşitliği konusu üzerine çalışmalar yapıyor. İstanbul Blockchain Women Derneği'nin kurucularından biridir. Kadınların güçlenmesi odaklı faaliyetlerde bulunuyor. Yıldız Teknik Üniversitesi'nde başlayan eğitim hayatına, İstanbul Üniversitesi'nde mastır yaparak, daha sonra ise Bilgi Üniversitesi'nde Felsefe alanında doktorasını tamamlayarak bitirdi.
*Meltem Ünal Erzen İstanbul Üniversitesi'nde Doçent Doktor unvanına sahip Meltem Ünal Erzen, çalışmalarını siyasal iletişim üzerine yapıyor.
*Nalan Liv University Medical Center Utrecht'te Doktor unvanına sahip öğretim üyesi olan Nalan Liv, hücre biyolojisi üzerine çalışmalarıyla birlikte Türk bilim kadınları içerisinde yerini aldı. Eğitimini Sabancı Üniversitesi'nde tamamladı.
*Olcay Üzengi Aktürk Adnan Menderes Üniversitesi Mühendislik Fakültesinde, Profesör olarak görev yapan Olcay Üzengi Aktürk, Madde fiziği üzerine çalışmalar yürütüyor. Yaptığı çalışmalar ile bilim kadınları arasında önemli bir yere sahip. Eğitimine Ege Üniversitesi Fizik bölümünden mezun olarak başlayan Olcay Üzengi Aktürk, yüksek lisansını Anadolu Üniversitesi'nde yine Fizik bölümünde tamamladı.
*Ebru Menşur Alkoy Gebze Teknik Üniversitesi'nde Malzeme Bilimi ve Mühensiliği Profesörü olan Ebru Menşur Alkoy, malzeme bilimi ve elektronik malzemeler üzerinde sürdürdüğü çalışmaları ile bilim kadınları arasında yer alıyor. Ebru Menşur Alkoy lisans, yüksek lisans ve doktora eğitimini Kocaeli Üniversitesi Fizik bölümünde tamamladı.
*Dilek Erbahar, Gebze'de kurulu olan TÜBİTAK MAM Malzeme Enstitüsü Sensör Teknolojileri Proje Grubu'nda Başuzman araştırmacı olarak görev yapmasıyla başarıyı yakalamıştır. Doçent Doktor unvanına sahip Dilek Erbahar bu proje ile bilim kadınları arasında yerini aldı.
*Canan Dağdeviren Türk fizik mühendisi olan Canan Dağdeviren, Harvard Üniversitesi Fellow cemiyetinde Junior Fellow olan ilk Türk bilim insanıdır. MIT Medya Laboratuvarında materyel bilimi üzerine çalışmaları ile Türk bilim kadınları arasında yerini aldı. Eğitimine Hacettepe Üniversitesi'nde Fizik Mühendisliği ile başlayarak, yüksek lisansını Sabancı Üniversitesi Malzeme Bilimi ve Mühendisliği alanında tamamladı.
*Ecem Tuğlan Genç yaşında geleceğin mesleklerinden biri olan robot psikolojisi üzerine çalışan Ecem Tuğlan, Nasa tarafından dünyanın sayılı robopsikologlarından biri olarak gösterildi. Bu başarısı ile de bilim kadınları arasında yerini aldı. Ege Üniversitesi'nde başlayan eğitim serüvenini, İzmir Ekonomi Üniversitesi'nde mastır yaparak devam ettirdi.
*Gözde Özönder Toronto Üniversitesi'nde (University of Toronto) Doktoro sonrası araştırmacı olarak görev alan Gözde Özönder, yaptığı çalışmalar ile hem Türk bilim kadınları arasında yer alıyor hem de birçok gence örnek oluyor. TED Ankara Koloji'nde lise eğitimini tamamlayan Gözde Özönder, Orta Doğu Teknik Üniversitesi'nde lisans eğitimine devam etti.
*Merve Deniz Pak Güre Başkent Üniversitesi'nde Öğretim görevlisi olarak yer alıyor. Nadir hastalıkların psikososyal yaşama ve aileye etkisi gibi konular üzerine araştırmaları ile bilim kadınları arasında gösteriliyor. Lisans eğitimine Başkent Üniversitesi'nde başlayan Merve Deniz Pak Güre, Ankara Üniversitesi'nde Disiplinlerarası Aile Danışmanlığı üzerine yüksek lisansını tamamladı. Doktorasını ise Hacettepe Üniversitesi'nde Sosyal Hizmet üzerine yaptı.
*Begüm Aydın Rockefeller Üniversitesi'nde Doktora sonrası araştırmacı olarak görev alıyor. Nöroimmünoloji üzerine çalışmalar yapıyor. Yaptığı başarılı çalışmalar ile bilim kadınları arasında gösteriliyor. Eğitimine Boğaziçi Üniversitesi'nde Moleküler Biyoloji ve Genetik üzerine tamamlayan Begüm Aydın, New York Üniversitesi'nde de Biyoloji üzerine çalışmalar yaptı.
*Yurdagül Boğar Hakkari Üniversitesi'nde Doktor unvanına sahip öğretim üyesi olarak görev yapan Yurdagül Boğar bilim ve fen üzerine yaptığı çalışmalar ile bilim kadınları arasında gösteriliyor. Osmangazi Üniversitesi'nde lisans eğitimine başlayan Yurdagül Boğar, yüksek lisansını Gazi Üniversitesi'nde, Doktorasını ise ODTÜ'de yaptı.
*Aysun Duyar New York Üniversitesi'nde Doktora öğrencisi olarak yer alan Aysun Duyar, Deneysel psikoloji üzerine yaptığı çalışmalar ile bilim kadınları arasında yer alıyor.
*Meltem Yücel Virginia Üniversitesi'nde (University of Virginia) Doktora öğrencisi olarak yer alan Meltem Yücel, psikoloji alanında yaptığı çalışmalar ile bilim kadınları arasında yer alıyor. Özellikle sosyal biliş ve ahlakın gelişimi konuları üzerinde duruyor. Özyeğin Üniversitesi'nde Psikoloji eğitimini tamamlayan Meltem Yücel, yüksek lisansını da yine Virginia Üniversitesi'nde tamamladı.
..
Birkaç örnekle kadının, Türk kadınının her kategoride, bilim, sanat, spor ve daha birçok alanda başarılı olduğunu ve milyonlara ilham olup yol açtığını kapıları araladığını örnekler silsilesi olarak sıralama uğraşında oldum. Biliyorum, biliyorsunuz ki, milyonlarca kadınımız yazılı ve görsel medyada ismi geçmese de muazzam başarılara sahiplik ediyorlar. Evet, üzücüdür ki popüler yaklaşım hali hayatlarımız da yerini aldı, yarışmaların birincisini, ilk üçünü, dördünü önemsiyoruz da, dereceyi 0,01 saniye gecikmeyle kaçıranı tanımıyoruz. Marifet iltifata tabidir görüşündeyim, benim yazdıklarıma kilitlenmeyin, görüp, izleyip, dinleyip takip ettiğiniz her başarıyı konuşun ve yayın, motivasyonunu artırmak ve örnekleri çoğaltmak maksatlı bu pozitif girdabın içine girin. Kadınlarımız Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün gösterdiği hedefler güzergâhın da yılmadan bıkmadan yol almaya devam edeceklerdir. Erkek, kadın ayrımı yapmaksızın insan bütünlüğünde daha barışçıl, mutlu bir yaşamı el ele var edeceğiz, olan kıvanç ve mutluluğu büyüteceğiz. Kadınlar günü münasebeti ile kenarından köşesinden farkındalık sağlamaya gayret ettim, kutlu olsun.
Mir Murat Demir
Yorum Yazın